İletişimde 5G Devri: Türkiye’de bir dijital ekosistemin inşası

Ankara

Türkiye'de 2026'da kullanılmaya başlanması planlanan 5G teknolojisi, dünyada da giderek yaygınlaşıyor. Sağlayacağı hız, güvenlik ve verimlilikle birçok alanda değişim ve dönüşümü beraberinde getiren 5G, Türkiye'nin dijital ekosistemini güçlendirerek gelecekte bu sistemin yapı taşı olacak.

Anadolu Ajansı muhabirleri tarafından hazırlanan ve 13 ayrı haberden oluşan “İletişimde 5G Devri” dosyasında, bu büyük dönüşümün tüm yönleriyle haritası çıkarılıyor. Teknolojinin günlük yaşama etkilerinden, yerli üretim hedeflerine; dünyadaki rekabetten, test süreçlerine kadar çok sayıda başlık bu kapsamlı dosyada mercek altına alınıyor:

• DOSYA: İletişimde 5G devri

5G ile "yeni hayat" geliyor

Türkiye'de 2019 yılındaki resmi testlerle başlayan ve uzun yıllardır devam eden 5G hazırlık çalışmaları, bu yıl itibarıyla son aşamaya geldi. Söz konusu teknoloji 4,5G'ye göre yaklaşık 10 kata kadar daha hızlı internet bağlantısı sağlayacak. Cihazlar arası iletişimde gecikme süresi milisaniyeler düzeyine inecek.

Sanayi ve ulaşımda dönüşüm başlatacak bu teknolojiyle doktorlar uzaktan ameliyat yapabilecek, çevre dostu uygulamalar artacak.

ABD ve Çin arasında 5G yarışı artıyor

Bu teknolojiye sahip olmak isteyen ülkeler altyapı çalışmalarıyla ilgilenirken dünyanın önde gelen ülkeleri de rekabete odaklandı.

Uzun yıllara dayanan ABD ve Çin'in teknoloji rekabetinin en önemli alanlarından birini 5G teknolojisi oluşturuyor.

Birçok sektöre yenilikçi fırsatlar sunacak

5G teknolojisi, daha akıllı, daha güvenilir, daha kapsayıcı bir dijital ekosistemin temel taşı olacak ve Türkiye'nin bu alandaki ekosistemini güçlendirecek.

Sunduğu yüksek hız, düşük gecikme süresi ve geniş bağlantı kapasitesi sayesinde 5G, sadece bireysel kullanıcıların deneyimini geliştirmekle kalmayacak, aynı zamanda akıllı şehirler, Endüstri 4.0, sağlık hizmetleri ve otonom araçlar gibi alanlarda çığır açıcı uygulamaların önünü açacak.

Ülkelerin 2G ve 3G'yi kapatma süreçlerine dair farklı planları var

Türkiye'de 5G hizmetinin 1 Nisan 2026'da başlaması beklenirken, kullanıcılar Nisan 2029'a kadar 2G, 3G ve 4,5G'den de yararlanabilecek.

Dünya genelinde birçok ülkede 5G'ye geçişle, 2G'nin çok daha yaygın kapsama alanı, düşük güç tüketimi gibi özellikleri nedeniyle 3G'ye göre daha geç kapatıldığı görülüyor. 4G'nin ise 5G ile doğrudan bağlantısı ve diğerlerine göre güncel bir teknolojiye sahip olması nedeniyle yakın gelecekte kapatılması planlanmıyor.

5G ile mobil pazarda yeni uygulama, cihaz ve hizmetler yaygınlaşacak

Türkiye'de 5G teknolojisinin devreye alınmasıyla mobil pazarın canlanması, artırılmış ve sanal gerçeklik gibi yeni hizmet modellerinin önünün açılması bekleniyor.

Sektör temsilcileri, 5G teknolojisiyle özellikle artırılmış ve sanal gerçeklik gibi yeni nesil hizmet modellerinin yaygınlaşacağını öngörürken, bu teknolojinin sunduğu yüksek hız, düşük gecikme ve geniş kapsama alanı gibi avantajların tam anlamıyla kullanılması için güçlü bir altyapının kritik unsur olduğuna dikkati çekti.

5G'nin TBMM testlerinde hızı 1500 megabite kadar çıkıyor

İstanbul Havalimanı, 4 büyük takımın statları ve 30 civarındaki tesisle birlikte TBMM’de testleri süren 5G’nin Meclisteki mobil indirme hızı 1500 megabite kadar ulaştı.

5G ile erişim hızlarının yaklaşık 20 kat artacağına dikkat çeken uzmanlar, bu sayede ulaşımda trafik düzeni ve planlamasının daha rahat yapılacağını, uzaktan erişimlerin daha kolay; veri iletimleri, dosya indirmeleri ve müdahalelerin de çok daha hızlı olacağını vurguladı.

5G'ye yerli ve milli geçiş için 3 bin farklı sahada hazırlık

Türkiye, 2026’da ülke genelinde 5G’ye geçiş için ULAK Haberleşme AŞ ile 3 bini aşkın sahada hazırlık yapıyor; yeni nesil baz istasyonları ve Massive MIMO gibi teknolojilerin saha testleri sürüyor.

Şirket ayrıca özel şebeke çözümleriyle liman, fabrika ve üniversite gibi alanlarda güvenli iletişim sağlarken, İstanbul’da araçlar arası 5G iletişimi başlatmaya hazırlanıyor ve bu süreç 6G gibi ileri teknolojilere de altyapı oluşturuyor.

ULAK Haberleşme AŞ Genel Müdürü Ruşen Kömürcü, 5G için yürütülen çalışmaların sonraki nesil teknolojiler için de büyük önem taşıdığını belirterek, "Haberleşme altyapılarındaki yerli ve milli üretim kabiliyetimiz, ülkemizin dijital dönüşüm yolculuğunda stratejik bir rol oynuyor." dedi.

5G ile sanayi dönüşecek, akıllı fabrikalarla verimlilik artacak

Türkiye’de 5G teknolojisinin devreye alınmasıyla sanayi sektöründe köklü bir dönüşüm bekleniyor. Yüksek hız, düşük gecikme ve çoklu cihaz bağlantısı sayesinde üretim hatlarında makineler, robotlar ve sensörler eş zamanlı çalışabilecek.

Savunma, havacılık ve yüksek hassasiyet gerektiren sektörlerde 5G, üretim hatlarının esnekleşmesini ve veri akışının kesintisiz yönetilmesini mümkün kılacak. “Ağ dilimleme” özelliğiyle fabrikalar özel iletişim ağları kullanabilecek, bu da robotik kollar ve otonom araçlar gibi hassas sistemlerde güvenliği artıracak.

5G, savunma sanayisinde de "oyun değiştirici" bir unsur

Önceki nesil ağlara kıyasla çok daha yüksek hız sunan 5G, düşük gecikme ve yüksek bağlantı kapasitesiyle çağın en önemli teknolojik yeniliklerinden biri.

5G'nin savunma sanayisindeki en büyük etkilerinden biri, insansız sistemler üzerinde görülüyor. İnsansız hava araçları, insansız kara araçları ve insansız deniz araçları gibi otonom sistemler, 5G sayesinde çok daha verimli ve güvenli şekilde işletilebilir hale geliyor. 5G ile bir ağ içindeki çok sayıda insansız sistem, sensör ve araç, gerçek zamanlı haberleşebiliyor. Milisaniyelik gecikme ile uzaktan kontrol gerektiren operasyonlar mümkün hale gelebiliyor.

5G teknolojisi, askeri alanda da özellikle birlikler arası geniş bant veri paylaşımı, mobil karargahlar için yüksek hızlı iletişim, radar ve sensör ağlarının birbirine bağlanması gibi konularda önemli rol oynuyor.

5G, enerji ve maden sektörlerinde maliyetleri düşürürken sürdürülebilirliği artırıyor

5G teknolojisi, enerji ve maden sektörlerinde maliyetleri düşürürken sürdürülebilirliği artırıyor, güvenlik ve verimlilikte yeni bir dönemin kapısını aralıyor.

Sektör temsilcilerine göre, 5G teknolojisi düşük gecikme süresi, yüksek bağlantı kapasitesi ve ağ dilimleme özellikleriyle enerji sektöründe kritik fırsatlar sunuyor. Bu teknoloji sayesinde akıllı sayaçlar, elektrikli araç şarj istasyonları ve batarya sistemleri gibi milyonlarca cihazın şebekeye entegre bir şekilde çalışması ve milisaniye seviyesinde birbirleriyle haberleşebilmeleri mümkün hale geliyor.

5G teknolojisinin, güvenlik risklerini azaltırken üretimi de hızlandıracağını vurgulayan uzmanlar, çevreye etkilerinin minimize edildiğini ve madenciliğin daha sürdürülebilir hale getirildiğini belirtiyor.

Türkiye'nin ilk 5G laboratuvarı Teknopark İstanbul'da kuruluyor

Sanayiden lojistiğe, tarımdan sağlığa, ulaştırmadan savunmaya kadar pek çok sektörü etkilemesi beklenen 5G'de yerlilik ve milliliğin artırılması, böylece Türkiye'nin teknolojide dışa bağımlılığının önemli ölçüde azaltılması hedefleniyor.

Bu kapsamda önemli adımlardan biri de Teknopark İstanbul'da atılıyor. ULAK Haberleşme AŞ tarafından Türkiye'nin ilk 5G laboratuvarının Teknopark İstanbul'da kurulması için düğmeye basıldı.

ULAKNET'in geliştirdiği milli baz istasyonu ve çekirdek ağ çözümleri, Teknopark İstanbul'daki savunma, haberleşme, IoT, radar, otonom sistem ve yapay zeka tabanlı uygulamalarla entegre biçimde denenecek. Böylece teknopark, 5G tabanlı sistemlerin gerçek zamanlı test edilebildiği bir uygulama sahasına dönüşecek.

5G, ihracattan iş güvenliğine kadar sanayide yeni bir "çağ" açacak

5G'nin insanların hayatına girmesiyle beraber sanayide de önemli değişimler yaşanacak.

Sanayide kullanılmaya başlanmasıyla birlikte çok daha esnek bir üretim ortamının doğacağı 5G teknolojisiyle daha kaliteli ürünler de hızlı piyasaya sürülme imkanı bulacak.

5G'nin güvenilir altyapısı ve kesintisiz iletişim sunması sayesinde ve bu geniş bant sistemi özellikleriyle desteklendiğinde sanayiye pek çok katkı sağlayacak. Çünkü geniş bant demek daha fazla verinin toplanabileceği, aynı anda daha fazla cihazın aynı ağa bağlantılı olabileceği anlamına geliyor.

5G finansal işlemlerin hızını ve güvenilirliğini artıracak

5G finansal işlemlerin hızını ve güvenilirliğini artırarak, büyük veri ve yapay zeka tabanlı hizmetlerin gerçek zamanlı olarak daha etkin bir şekilde sunulmasına olanak tanıyor.

5G'nin gecikme süresini ultra düşük seviyeye indirmesi ve yüksek bant genişliği sayesinde anlık ödemeler, hisse senedi ve alım-satım gibi işlemler kesintisiz hale gelecek.

Uzmanlara göre, 5G sayesinde gelişmiş şifreleme ve gerçek zamanlı dolandırıcılık tespiti ile işlem güvenliği önemli ölçüde artarken; bankacılık operasyonlarında otomasyon hızlanarak maliyetler düşüyor, IoT entegrasyonu ile akıllı ev finansal hizmetleri veya araç bankacılığı gibi yenilikçi dijital bankacılık deneyimlerinin önü açılıyor.

Yatırımlarının toplam değeri 28 milyar doları aşan Turkcell 5G'ye hazır

Türkiye’nin 1 Nisan 2026’da tam anlamıyla devreye almayı planladığı 5G teknolojisi için hazırlıklar sürerken, Turkcell Genel Müdürü Ali Taha Koç, bu dönüşümün Türkiye’nin dijital geleceğinde bir dönüm noktası olacağını söyledi. Koç, 2016’dan bu yana süren altyapı ve teknoloji yatırımlarıyla 5G’ye hazır olduklarını belirterek, yerli üretim destekli akıllı cihaz işbirlikleri, yapay zekâ tabanlı ağlar ve milli iletişim altyapısı çalışmalarıyla süreci hızlandırdıklarını ifade etti.

Koç, 5G’nin yalnızca bir hız artışı değil, dijital dönüşümün temel itici gücü olduğunu vurguladı. Koç, akıllı şehirler, otonom araçlar, endüstri 4.0 ve sağlıkta uzaktan takip gibi alanlarda devrim yaratacak bu teknolojinin, enerji verimliliği ve çevresel sürdürülebilirliğe de katkı sağlayacağını söyledi. Koç, Turkcell’in fiber altyapı, yerli üretim ve siber güvenlik yatırımlarıyla 5G’de de öncü rol üstleneceğini kaydetti.

Vodafone 98 ülkeden global teknoloji deneyimiyle 5G'ye hazır

Vodafone, 2026’da Türkiye’de devreye alınacak 5G için global tecrübelerini yerel uygulamalarla birleştiriyor. Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy, 98 ülkedeki 5G deneyimlerini Türkiye’ye aktaracaklarını belirterek, şirketin 5G destekli konser, uzaktan maç ve sanayi projeleriyle teknolojiyi farklı alanlarda test ettiğini söyledi.

Aksoy, 5G’nin yalnızca bir teknoloji değil, ekonomik ve toplumsal dönüşümün anahtarı olduğunu vurguladı. 5G’nin sanayi, sağlık, eğitim ve akıllı şehir uygulamalarında devrim yaratacağını ifade eden Aksoy, teknolojinin Türkiye’yi dijitalleşmede yeni bir döneme taşıyacağını dile getirdi.