AKP iktidarı yoğun tartışmalara neden olan yeni ?GÜVENLİK VE YARGI? paketinin tartışmalarının halen sıcaklığı devam ederken yine çok tartışılacak bir konuyu gündeme getirdi.

Jandarma Genel Komutanlığının Genel Kurmay Başkanlığı ile tüm bağının kesilerek tamamen iç işleri bakanlığı bünyesine dâhil edilmesi için hazırlanan tasarı tamamlandı.

Halen 2803 sayılı kanunla görev ve sorumlulukları belirlenen Jandarma Genel Komutanlığının Eğitim, kadrolaşma ve atamalarda TSK esaslarına göre seferberlik ve savaşta Kuvvet Komutanlıkları emrine girecek bir askeri kuruluş. Emniyet ve asayiş konusunda İç İşleri bakanlığına bağlı bir teşkilat.

Bu proje daha öncede AKP iktidarı tarafından zaman zaman gündeme getirilmiş 2009-2011 yıllarında jandarma teşkilatına iki yıllık MYO ve dört yıllık üniversite mezunlarından sınavla subay astsubay alımı yapılarak jandarma teşkilatında kadrolaşma alt yapısı hazırlanmıştı.

Sanırım ?PARALEL YAPI? tehlikesi ile bu alımlar durduruldu

Tasarının asıl mimarı Cumhurbaşkanı R.Tayyip Erdoğan.

Geçtiğimiz 16 Eylül?de basına açıklama yapan İçişleri bakanı Efkan Ala Cumhurbaşkanı R.Tayyip Erdoğan'ın  ?Jandarma tamamen sivilleşsin? talimatı ile Jandarma ve Emniyet teşkilatlarında yeni düzenlemeler içeren kanun tasarısı hazırladıklarını. Son aşamaya gelen ve yeni yasama yılının ilk aylarında Meclis'e gönderilmesini planladıklarını açıklamıştı.

Şimdi başbakan Ahmet Davutoğlu, devrim niteliğinde bir adım attıklarını söyleyerek Jandarma ve Sahil Güvenlik Komutanlıklarının atama ve sicil yetkilerinin doğrudan İçişleri Bakanlığı'na bağlanacağını ve kıyafetlerinin değişeceğini açıkladı. 

Kısaca Jandarma?nın sivilleştirilerek siyasallaşması zaman içinde hükmünü yitirmesi anlamına gelen bu proje ile;

İç işleri bakanlığı bünyesindeki emniyet teşkilatının kadrolaşamadığı ve hâkim olmadığı bölgelerde etkin olan Jandarma teşkilatının tamamen İç işleri bakanlığının emri altına girmesi ile İç işleri bakanlığı tüm emniyet ve asayiş konusunda tek sorumlu ve yetkili merci olacak.

Şimdi bazıları diyecek ki, ya bunun neresi sakıncalı. Daha önceden iki başlılık vardı kırsalda jandarma, kentte polis bir asayiş olayı vukuu bulduğunda;

Polisi arıyorsun ?orası jandarma bölgesi? jandarmayı arıyorsun ?orası polis bölgesi? gibi sıkıntılar yaşanıyor.

Yüzeysel olarak bakıldığında emniyet asayiş konusunda bu doğrudur.

Ancak Jandarmanın görev ve yetkileri sadece emniyet ve asayiş değildir.

Jandarma personeli askeri eğitim ve disiplin anlayışı ile yetiştirilmiş bir kurum olması bakımından özellikle sınır bölgesinde dış güvenlik tehdidine karşı öncü istihbarat ve savunma tekniğine sahip bir kurumdur.

Bu proje öncelikle Jandarmanın sivilleşmesini sağlayacak. Daha sonra İç işleri bakanlığı bünyesindeki bu kurum sivil atamalar ile bakanlığın siyasi iradesine göre asker kökenli mensuplarından arındırılarak tamamen sivil ve siyasi iradenin inisiyatifine geçecek.

Bu da iktidar ve yandaşları tarafından ne kadar inkar edilse de son güvenlik yasası da göz önüne alındığında adım adım ?POLİS DEVLETİ?ne gidişatın ön çalışmalarıdır. 

Şu an açıklanan bilgilere göre jandarmada yetki ve görevlendirmenin iç işleri bakanlığına devri söz konusu.

- Bu yeni tasarı ile Jandarma Genel komutanlığı tamamen Genel Kurmay başkanlığında TSK?dan tamamen ayrılarak iç işleri bakanlığı bünyesinde sivil bir kurum olacak.

- Jandarma'nın her yönüyle İçişleri Bakanlığı'na bağlanmasıyla teşkilat sivil denetime açılmış olacak.

- TSK'nın jandarma teşkilatı üzerindeki her türlü tasarrufu sona erecek. TSK'nın kendi içinde yayımladığı genelgeler Jandarma teşkilatı için geçerli olmayacak.

- İçişleri Bakanlığı'nın bütçe kalemleri arasında yer almasına rağmen, TSK'nın denetimi altında kullanılan Jandarma bütçesinden tümüyle Bakanlık sorumlu olacak.

- Teşkilatın örgütlenme, kadro, terfi, görev, sicil ve eğitiminden İçişleri Bakanlığı sorumlu olacak.

Bunlar Jandarmanın idari konusundaki yeni yönetim şekli. Yeni görev ve sorumlulukları hakkında ise net bir açıklama yok.

Jandarma teşkilatı TSK?nın sınırlara uzanan bir eli karakollar ise parmakları idi. Tamamen İç işleri bakanlığına devrolması ile TSK?nın parmakları kesilmiş olacak. 

Şimdi bu tasarı gündeme gelmeyen ve cevap bekleyen sorular işe;

- TSK?ın jandarmadan boşalan sınır güvenliği boşluğu nasıl kapatılacak?

- Jandarmanın teşkilat yapısı ne olacak? Aynı şekilde kalacak mı? Yoksa yeni bir düzenlemeye mi gidilecek?

- Jandarma kıyafetleri değişerek iç işleri bakanlığı emrinde aynı görevlerine devam edecek mi?

- Emniyet teşkilatının bir birimi olarak mı görev yapacak? 

AKP iktidarı döneminde özellikle güvenlik ve yargı konusunda, deneme yanılma yöntemi ve yap-boz şeklinde çıkarılan yasalara alıştık. Bu yeni tasarıda öncelikle amacı ve detaylardaki eksiklikler nedeni ile üzerinde çok konuşulacak ve tartışılacak tasarı olarak görünüyor.

İbrahim Halil SİPAHİ

24.10.2014/adanapost.com