Bozdağ'ın işaret ettiği başkanlık modeli

Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, Türkiye'de, başkanlık sisteminin doğru örnekler üzerinden tartışılması gerektiğini söyledi ve örnek olarak o ülkeyi işaret etti istisnasını söyledi.

Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, ''Türkiye'de (başkanlık sistemini) doğru örnekler üzerinden tartışalım istiyoruz ki doğru örnek ABD'dir.

Ama federasyona gitmeden de başkanlık sistemi uygulanabilir ve Türkiye üniter yapısını koruyarak, bugünkü idare yapılanmasını muhafaza ederek pekala bu sisteme geçebilir'' dedi.

Bozdağ, Washington'dan New York'a hareketi öncesinde başkanlık sistemiyle ilgili Türk gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin ''Başkanlık sisteminin en iyi uygulandığı ülkelerden birisindesiniz şu an'' sözleri üzerine Bozdağ, ''Öyle, Amerika başkanlık sisteminin en iyi uygulandığı ülkedir'' yorumunda bulundu.

Bozdağ, ''Türkiye'de şu an üzerinde düşünülen bir başkanlık sistemi formülünün bulunup bulunmadığına'' yönelik soru üzerine, ''aslında Türkiye'de başkanlık sistemini tartışmaktan çekinen, kaçınan, bu konunun tartışılmasından korkan bir kesim olduğunu'' belirterek, şunları kaydetti:

''(Kağıda) iki sistem yazın, üzerine, bir, iki diye numara koyun. Sonra da insanların önüne koyup 'Hangisi daha iyidir' diye sorduğunuzda, emin olun, bir tanesini seçecekler ve numarayı kaldırıp isme baktığınızda, başkanlık sistemi olduğu ortaya çıkacaktır.

O yüzden tartışmak istemiyorlar muhalefet partileri, bazı kesimler. Kimileri 'Seçmen bizi başkan yapmaz' diye, kimileri alışkanlıklarından, kimileri bilmediğinden karşı çıkıyor. Herkesin bir gerekçesi var ama tüm bu gerekçelerin toplandığı kişiler, bu işin tartışmasından korkuyorlar.

Çünkü tartışılırsa, sistem görünür ve bilinir hale gelirse, vatandaş, 'Bu daha iyi, niye bununla (mevcut olanla) bizi uğraştırıyorsunuz' diyecek, bunu (başkanlık sistemini) isteyecek.

O yüzden de vatandaşın bu işi öğrenmesinden rahatsız olanlar var, tartışmak istemiyorlar. Tartışırken de korkuları, endişeleri öne çıkarıyorlar, başkanlık olursa, şöyle olur, böyle olur diye sürekli kara propagandayı pompalıyorlar''.

''Başkanlık sisteminin tartışılmasını engellemeleri mümkün değil''

Bozdağ, tüm bunlara rağmen Türkiye'nin başkanlık sistemini tartıştığını ifade ederek, ''Ben daha önce de söyledim: Türkiye bir gün başkanlık sistemine geçecek. Ama biz istiyoruz ki vaktinde geçsin.

Yani atı alan Üsküdar'ı geçtikten sonra pek fazla kıymeti olmuyor, zamanında sistem değişikliği Türkiye'ye çok şey kazandırır. Öyle görünüyor ki şu anda muhalefet partileri bu işe 'evet' demiyorlar, Türkiye tartışmaya devam edecek, başkanlık sisteminin tartışılmasını engellemeleri mümkün değil'' dedi.

''Türkiye'nin 200 yıldır sistem tartışması yaptığını ve bir 200 yıl daha aynı tartışmayı yaşamasını istemediklerini'' dile getiren Bozdağ, ''tartışmalarda herhangi bir örnek üzerinden gidilip gidilmediğine'' yönelik soru üzerine, şunları söyledi:

''Biz, sistemleri tartışalım istiyoruz. Yani, başkanlık sistemi deyince, bizim Türkiye'dekilerin aklına, Latin Amerika ülkeleri geliyor, kötü örnekler geliyor. Oralarda adı başkanlık, esasında başkanlık sistemi yok. Başka ülkelerde de cumhuriyet var ama Türkiye Cumhuriyeti'ne benzemiyor, adları cumhuriyet.

Çünkü, (o ülkelerde) cumhuriyetin özellikleri, gerektirdikleri uygulanmıyor. O yüzden de sistemi doğru tartışmak lazım. Türkiye'de sistemi doğru örnekler üzerinden tartışmıyoruz, doğru örnekler üzerinden tartışalım istiyoruz ki doğru örnek ABD'dir''.

'Üniter yapı korunarak da başkanlık sistemine geçilebilir'

Ancak, başkanlık sistemi ABD örneği üzerinden tartışıldığında da ABD'nin federasyon sisteminin gündeme getirildiğini belirten Bozdağ, ''Federasyon başkanlık sisteminin özelliği değildir. ABD'nin uygulamasının tercihidir. Federasyona gitmeden de başkanlık sistemi uygulanabilir.

Ama birileri, 'Başkanlık sistemi gelirse Türkiye bölünür' gibi sözlerle korku pompalıyorlar. Başkanlık sisteminin neresinde bölünmeyi tetikleyecek bir özellik var. Türkiye, üniter yapısını koruyarak, bugünkü idare yapılanmasını muhafaza ederek pekala başkanlık sistemine geçebilir'' dedi.

Bozdağ, ''başkanlık sistemi tartışmalarının Anayasa tartışmalarının da bir parçası olup olmayacağına'' yönelik soru üzerine de ''TBMM'deki Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda CHP, MHP ve BDP'nin karşı çıkması nedeniyle oybirliği çıkmayacağının görüldüğünü'' ifade ederek, ''Ama biz anayasa yapılırken bu kadar önemli bir konunun tartışılmadan geçmesini doğru görmüyoruz. Tartışılsın, müzakere edilsin'' diye konuştu.

Kaynak: Haber 7