Mustafa Yürekli, Amerikan emperyalizmin küresel politikalarındaki çöküşe varan kırılmaları hatırlatıyor: Amerika'nın 1989'dan 2005 yılına kadar süren, dünyayı küllüğü görüp horozlandığı dönemini yansıtan Zbignew Brzezinski'nin ?Büyük Satranç Tahtası?na dikkat çekiyor..

ABD'nin dış politikasındaki 2005 kırılmasını yansıtan ?Tercih? ile 2010 kırılmasını yansıtan ?Stratejik Vizyon? kitaplarını masaya yatırarak, Amerika'nın çöküşünün temel paradigmalarını gündeme taşıyor.

Ortadoğu'nun Amerika tarafından işgali programı nasıl W. Bush tarafından Büyük Satranç Tahtası'nda projelendirildiği haliyle uygulamaya sokulduysa; bu program, bölgesel Müslüman halkların ve rakip devletlerin muhalefetiyle sürdürülemez olunca, projeyi bu kez ?Avrupa'nın parası, Amerika'nın silahı?yla sürdürülebilir kılmak, gene Brzezinski'nin ?Tercih? adlı kitabına göre hazırlanan Baker-Hamilton planı gereğince Obama'nın görevi oldu.

Amerika'nın gelecekte ne yapacağını, nelere duyarlı olduğunu ve neyi, nasıl düşündüğünü ortaya koyan, İnkılap yayınları tarafından ?Küresel Hakimiyet mi? Küresel Liderlik mi?' alt başlığıyla yayınlanan ?Tercih? kitabınınarka kapağında, eski BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın "Zbignievv Brzezinski çok yanlılık hakkında müthiş bir çalışma ortaya koyuyor. Geleneksel düşünce netliği ve vizyon derinliği insanı şaşırtıyor. Tercih, ortak çıkarların küresel toplumunu niçin oluşturmamız gerektiğini ve ABD''nin bu çalışmaya nasıl öncülük edebileceğini gösteriyor." sözüne yer verilmiş.

Ayrıca eski ABD Başkanı Jimmy Carter'ın "Hiç kimse gücün ve ilkelerin karşılıklı bağımlılığını Zbigniew Brzezinski''den daha iyi anlayamaz. Tercih, şu andaki jeopolitik durumu gösteren tartışmasız bir yol haritası ve Amerika''nın gelecekte barışı ve istikrarı sağlamak maksadıyla nasıl davranması gerektiğine dair bir rehber." sözü de yer alıyor kitabın arka kapağında.

Eski ABD Savunma Bakanı Frank Carlucci de kitap hakkında, "Tercih, Amerikan liderliğini korumak, ''Küresel Balkanlar''ı istikrarlaştırmak, medeniyetler çatışmasını önlemek ve Uzakdoğu''da istikrarı sağlamak için yol gösteren önemli bir kitap." diyor..

1990?larda kaleme aldığı ?Büyük Satranç Tahtası' isimli kitabında, dünyanın mevcut dengesi ve gelecekte olabilecekler hakkında ilginç ipuçları veriyormuş gibi yapıp daha o zamandan Amerika'nın Afganistan'ın bulunduğu bölgeye askeri yığınak yapması gerektiğini vurgulamış, Büyük Ortadoğu Projesini savunan Brzezinski, son eseri Tercih'de, Amerika Birleşik Devletleri'nin küresel güvenliği sağlamak için Amerika ile Avrupa'nın küresel ortaklığa gitmesini önererek, ?her iki taraf da birbirine muhtaç ve birbirini tamamlar nitelikte. Böyle bir ittifakla birlikte Amerika artı süpergüç haline gelir, Avrupa da sağlam bir şekilde bütünleşir' görüşünü savunuyor. Amerika'nın, dış politikasındaki bu kırılma, Türkiye gündeminde yeterince yer almadı, tartışılmadı..

Avrupa Birliği tarihin çöp sepetini boylayınca, 2005 yılında gerçekleşen Amerikan emperyalizmin küresel politikalarındaki bu ilk kılıma da durdurulamayıp ?Tercih?le ?lider güç? konumuna geriledikten sonra, ürettiği yeni paradigmalar da boşa çıktı..

ABD - Avrupa ittifakı, son dünya ekonomik krizinde çöktü.. Avrupa Birliği, artık Almanya, Rusya, Türkiye arasındaki ilişkiyi birbirinden uzak tutmak için kurgulanmaya çalışılıyor. Avrupa'nın gerçekliği ve geleceği, ?Tercih?te elbette gizleniyor..

Amerikan emperyalizmin küresel politikalarındaki ikinci kılıma, 2010 yılında yayınlanan ?Stratejik Vizyon?'da ?vazgeçilmez güç? olma noktasında tutunma çabası gösteriyor. ABD'nin çok kutuplu dünya gerçekliğine intibak çabası olarak okunacak bu yeni konumlanmayı gelecek yazıda dikkatlerinize sunacağım.

(Devam edecek..)

Mustafa Yürekli - Haber 7

[email protected]