İsa Beçik: Ehli Vukuf, Bilirkişi, Uzlaştırıcı ve İstişare

Osmanlı hukukunda uygulanan ehli vukuf kelimesi günümüzde de kullanılıyor. Ancak manasının tam olarak bilinmediği anlaşılıyor.

Ehli Vukuf Osmanlı hukukunda kullanılmıştır. Günümüzde anlam olarak bunun karşılığı bilirkişi olarak geçmektedir. İslam hukukunda ise istişare vardır. İstişare, bilene danışma demektir.

*

Örnek iki Hadisi Şerif;

Hazret-i Âdem, “İşlerinizi istişare ile yapın. Eğer ben, yasak meyve konusunda meleklerle istişare etseydim, musibete maruz kalmazdım” buyuruyor.

*

Peygamber (sav) efendimizde, "Kendi düşüncenize göre hareket etmeyin!" buyurmuştur. (Hadisi Şerif)

*

02.12.2016 Tarihinde de mahkemelerin yükünü azaltmak için yasal olarak "Uzlaştırma Bürosu" kuruldu.

"Ceza soruşturması ve davasında tarafsız bir kimsenin arabuluculuğuyla uyuşmazlığın çözülmesi için suçun mağduru ve failinin iletişim kurduğu süreç uzlaştırma bürolarında işliyor." Uzlaştırma Bürosunun kısa açıklaması da böyledir.

*

Ehli vukuf, Bilirkişi, Uzlaştırma Bürosu ve İstişare kelimeleri incelendiğinde aynı anlamda olduğu görülmektedir.

Sonuçta hukuki ihtilafların çözülmesi için özel bilgi ve yeteneği olan, tarafsız ve dürüst kişilerden ehli vukuf, bilirkişi veya uzlaştırıcıdan özel bilgi ve görüş bildirmesi isteniyor. Buna göre de gerekli işlemler yapılıyor. Burada kul hakkı da çok önemlidir.

Peygamber (sav) efendimiz buyurmuştur; "Kendisine danışılan kimse, güvenilir biri olmalıdır." (Ümmü Seleme r.a. Tirmizi)

*

Büyüklerimiz köyodasında istişare yaptığı konularda alınan kararı, herkese duyurma amaçlı olarak "Duyan duymayana duyursun" derlerdi.

Bende diyorum ki ehli vukuf kişinin taraf olması doğru değildir. Taraf olduğu zaman kul hakkı başlar.

İsa Beçik