İbrahim Halil Sipahi

İbrahim Halil Sipahi

Ortadoğu?ya yeni ayar,

Ortadoğu?ya yeni ayar,

Birinci dünya savaşından sonra Ortadoğu?da çizilen sınırlarda büyük pay sahibi olmalarına rağmen kısa zaman sonra coğrafyadaki yerleşik düzenden rahatsız olan emperyalist ve Siyonist güçler Ortadoğu?da yeniden sınırların belirlenmesi adına Genişletilmiş Afrika-Ortadoğu Projesi (GOP) ve Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) olmak üzere Afrika ve Ortadoğu?yu yeniden dizayn etmeyi hedefleyen projeler ortaya koydular.

Çok uzun zaman önce ortaya konulan bu projeler çerçevesinde bölge ülkelerinde sürekli iç karışıklıklar komşu ülke sürtüşmeleri vb. problemler yaşanmasını sağlamaya başladılar.

Buna öne çıkan örnek olarak, Filistin topraklarında İsrail devletinin kurulması, Mısır?da Cumhuriyetin ilanı, İran?da Şah rejiminin yıkılması sıralanabilir.

2003 yılında ABD?nin Irak?ı son işgali ve Saddam Hüseyin?i devirmesi ile birlikte Irak?ta parçalanma süreci tetiklenmiş oldu. Birinci körfez savaşı sırasında kurulan Kürdistan Özerk Cumhuriyeti 2005 yılında resmen özerkliğini ilan etti.

Ardından bir müddet sonra 2010 yılında adına ?Arap baharı? denilen, Tunus, Mısır, Libya, Suriye, Bahreyn, Cezayir, Ürdün ve Yemen'de büyük çapta; Moritanya, Suudi Arabistan, Umman, Irak, Lübnan ve Fas'ta küçük çapta olmak üzere. Tüm Arap Dünyasında baş gösteren yönetim karşıtı protestolar, halk ayaklanmaları ve silahlı çatışmalar neticesinde;  Libya?da devlet başkanı Muammer Kaddafi iktidardan düşürüldü ve öldürüldü. Mısır?da Hüsnü Mübarek?in saltanatına son verilerek tutuklandı.

Arap dünyasındaki bu kargaşanın son durağı ise Suriye oldu. 2011 yılından buyana muhaliflerin isyanı ile başlayan başkaldırı iç savaşa dönüştü ve halen devam etmekte.

Bir yanda ülkenin kuzeyine hakim olan PYD özerkliğini ilan ederken, diğer taraf?ta IŞİD Sünni devlet kurma yolunda her gün ilerliyor, Esat koltuğu bırakmama uğruna küçük de olsa bir Nusayri devletine sahip olma arzusu içerisinde Suriye çöküyor. 2005?de Kuzeyde Kürt yönetiminin resmen kurulması ile iki parçaya bölünen Irak?ta ise, uykudaki IŞİD?in uyandırılması ile ülke içerisinde birçok önemli bölgeyi eline geçiren IŞİD hilafetini ilan etti. Kendi kaderi ile baş başa kalan Şiilerin elinde bulunan merkezi yönetimi bir tarafa koyarsanız Irak?ta parçalara bölünüyor, Filistin?de İsrail çeşitli bahanelerle saldırırken Filistinlileri ülkeyi terk etmeye zorluyor.

Ortadoğu?da sınırların yeniden çizilmesi adına böylelikle yeni bir sürece girilmiş, bir asır önce yarım kalan veya memnun kalınmayan sınırları yeniden dizayn için altyapı çalışmaları son halini alıyordu.

Artık ok yaydan çıktı ve bundan böyle Ortadoğu?da hiçbir şey eskisi gibi olamaz artık. Ne Irak tek parça kalabilir nede Suriye. Birinci körfez savaşında Irak?ın üstüne üşüşen, Afganistan?a çöreklenen, İran?a her fırsatta gözdağı veren ABD ve işbirlikçileri, Üç yıldır Suriye?deki iç savaşı, Irak?ta IŞİD?in ilerleyişi ve son olarak Gazze?de İsrail?in katliamına ses çıkarmaması ve seyirci kalması sonun başlangıcına delil niteliğinde. Batı bütün olaylara seyirci, nede olsa Müslüman Müslüman?ı katlediyor. İsrail?de küçük kardeş! Dokunulmazlığı var.

Gerçi Türkiye?de bir kesim Irak?ın parçalanmasını, Kürdistan?ın kuruluyor olmasını İngiltere ile Fransa?nın 1916?da imzaladığı gizli Sykes-Picot Anlaşması?na, Sevr?e bağlıyor.  Bu noktadan bakıldığında yeni sınırları, eski sınırları çizen güçlerin şekillendireceğini düşünmek doğal. Zaten ABD, İngiltere ve İsrail?in söylemleri de bunu destekler nitelikte.

Sınırlarımızda bu gelişmeler yaşanırken, Türkiye yönetimi bir yandan seyrediyor bir yandan da Sözde Kürt sorunu için yine sözde bir çözüm süreci başlatmak suretiyle.  K.Irak ve K.Suriye?de ki oluşumların Türkiye?nin güney doğusundaki sınırların kaldırılması niyetinde olan PKK, ile bu üç ülkedeki oluşumların birlik olmasına, diğer bir deyişle Türkiye?nin topraklarının işgaline çanak tutmakla meşgul.

Şu anda sıcak savaş ve çatışmalar Suriye ve Irak?ta devam ediyor. Ancak 2010 başlayan ve devrilemez denilen diktatörlerin devrilmesi ile sakinleyen ?Arap baharı? esintisi henüz bitmiş değil. New York Times?in  ?Ortadoğu yeniden çiziliyor? başlıklı öngörüsünde Arap baharının esintilerinin yayılarak yeniden eseceğini Arap yarım adası ve kuzey Afrika?da bölünmelerin olacağı iddia ediliyor.

Şimdilik İran bu bölünmelerin dışında gibi görünüyor. Ancak Ortadoğuda?ki bu yeniden şekillenme direk olmasa da dolaylı olarak İran?ı ABD-İsrail ikilisi ile sınır komşusu yapacaktır.

Bu üçlünün arasındaki bitmeyen didişmeler bu sınır komşuluğu ile nasıl bir sürece girecek? İsrail?in eski SSCB sınırına kadar uzanma arzusu göz önüne alınırsa Ortadoğu?daki yeniden şekillenme ile  suların durulmayacağı daha uzun zaman bölgede huzursuzluğun devam edeceğine işaret ediyor.

 

İbrahim Halil SİPAHİ

Araştırmacı Yazar

30.07.2014/adanapost.com

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
İbrahim Halil Sipahi Arşivi