Suriye?de iç savaşın gittikçe şiddetini arttırdığı, muhaliflerin, Özgür Suriye Ordusuna bağlı güçlerin özellikle Türkiye sınırındaki yerleşim merkezlerinde kontrolü ele geçirmesi bölge halkının Türkiye?ye sığınması ile bölgeye Kürt nüfusu hâkim oldu. Böylelikle Esad yönetimine karşı PKK nın Suriye?deki uzantısı PYD bu bölgede güçlü bir konuma geldi. Suriye?de bütün bu gelişmeler yaşanırken. Türkiye?de PKK zor günler yaşıyordu. Ancak ne oldu ise,

PKK nin lojistik destek sıkıntısı çektiği, örgüt üst düzey yöneticilerinin aralarında anlaşmazlıkların baş gösterdiği ve militanların gevşediği kısacası örgütün güç kaybetmeye başladığı bir dönemde. İktidarın görüşüyoruz, görüşmüyoruz polemiği yapılırken, Mit Müsteşarı Hakan Fidan?ın İmralı ile görüşmelerinin ortaya çıkması. İmralı görüşmelerinin müzakereye dönüşmesi. İçeriğinin muhalefetle dahi paylaşılmadığı, BDP?nin bir şekilde basına sızdırdığı İmralı tutanakları. Ardından sözde barış ve çözüm sürecinin başlaması.

Suriye?de Muhaliflere bağlı (ÖSO) ile birlikte hareket eden El Nusra?nın El Kaide?nin himayesine girmesi ve PYD nin askeri gücü YPG  ile çatışmaya başlaması ile PYD Rasulayn?ı ele geçirerek buraya kendi bayrağını dikmesi ve bölgede bir özerk devlet kuracağı iddiaları çalkalanırken 7 Temmuz'da Kürdistan Bölgesel Yönetimini Başkenti Erbil'de Demokratik Birlik Partisi ile Suriye Kürt Ulusal Konseyi üyesi  PYD?li çok sayıda Suriyeli Kürt Mesud Barzani riayetinde bir araya geldi. Kürt Ulusal Konseyi'ne üye Kürt partilerle PYD arasında anlaşmaya varıldığı. Önceki anlaşmada varılan 7 noktaya, yeni anlaşmada ilaveler yapıldığı basına yansıyan gelişmeler.

Bütün bu gelişmeler karşısında, Suriye Ulusal Konseyi Başkanı Abdülbasit Seyda, yeni Suriye?de ayrı bir devlet kurulmasına izin vermeyeceklerini PYD?ye ilettiklerini, ?Ama hayal ve propagandaları uğruna bir şeyler yapmaya çalışırlarsa başka şekilde konuşuruz? dedi. Esed?e karşı Suriye?nin bir bütün olarak ayaklandığını belirten Seyda, terör örgütü PKK?nın Suriye kolu PYD?ye karşı da net mesajlar veriyor. Aynı topraklarda ortak yaşam şeklinde PYD?ye söylediklerini. Ama bunu yapmayıp kendi çıkarları, hayal ve propagandaları uğruna bir şeyler yapmaya çalışırlarsa başka şekilde konuşacaklarını ifade ediyor. (Bugün Gazetesi)

Türkiye geçmişte Irak?ın toprak bütünlüğünün korunmasından yana olduğunu bölünmesine asla müsaade etmeyeceğini beyan etmişti. Bu gün aynı şekilde Suriye için de aynı söylem devam ediyor. PYD?nin Bir süre önce sınıra sıfır noktadaki Rasulayn kasabasını ele geçirerek buraya kendi bayrağını dikmesi üzerine dışişlerinin girişimi ile PYD bayrağı indirmiş fakat bu sefer de Suriye Kürt Ulusal konseyi bayrağı asılmıştır.

Bir yandan Türkiye diğer yandan Suriye Ulusal Konseyi Başkanı Abdülbasit Seyda, Suriye nin toprak bütünlüğü ve başka bir devlet kurulmasına izin verilmeyeceğini söyleye dursun. Öte yandan Kürdistan Bölgesel Yönetimini Başkenti Erbil'de Kürt Ulusal Konseyi toplanıp çeşitli kararlar alıyor.

Bölgesel Kürt yönetimi Başkanı Mesut Barzani, Başkanlığında toplanan, Irak Devlet Başkanı Celal Talabani?nin lideri olduğu Kürdistan Yurtsever Birliği?ni Sadi Pira ve Adnan Müfti, temsil ederken, Suriye?deki PKK?nın kolu PYD?nin eş genelbaşkanları Salih Muslim ve Asya Abdullah, Türkiye?den BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, DTK Eş Başkanı Ahmet Türk, KCK?dan Yürütme Konseyi üyeleri Sabri Ok, Zeki Şengali ve Ronahi Serhat?ın  yer aldığı  4 saat süren Kürt Ulusal konseyi  toplantısında Barzani Kürdistan olarak nitelendirdiği  Irak, İran, Suriye ve Türkiye?nin belli kesimlerindeki tüm siyasi kesimlerin önemli ortak amaçlarından biri olduğunu Celal (Talabani), Abdullah Öcalan ve Kürdistan?ın diğer parçalarındaki siyasi şahsiyetler ile görüş alışverişinde bulunduklarını ifade etmesi dikkat çekicidir.

Kongrede  dikkat çeken diğer hususlar ise, Selahattin Demirtaş?ın 40 milyon Kürt?ün  atık bir arada özgürce yaşamak istedikleri söylemesinin ardından. Barzani, Demokratik hak ve özgürlüklerin silahlı mücadele ile değil diyalog ile çözülebilineceği, artık silahlı mücadeleye son verilmesi ve silahların bırakma çağrısı yaptığı basına yansıyanlar.

Bu arada Kürt Ulusal Konseyi toplantısı ve PYD ?nin Rasulayn kasabasını ele geçirerek kendi bayrağını asması ile başlayan krizin ardından PKK terör örgütünün Suriye kolu PYD?nin lideri Salih Müslim, 25 Temmuz akşam saatlerinde Erbil?den İstanbul?a gelerek MİT ve dış işleri ile görüşmelerde bulundu. Müslüm, Suriye ve Erbil?deki konuşmalarında Suriye?nin kuzeyinde özerk bir Kürdistan kuracaklarını ifade edip, çeşitli hazırlıklarda bulunduklarını ifade ederken. Türkiye de yetkililerle yaptığı konuşmalarda ve verdiği beyanlarda bunun aksine özerk bir devlet ve yönetim kurma gibi bir amaçlarının olmadığını, Kürt halkının Suriye de demokratik haklarla özgürce diğer topluluklarla beraber yaşamak istediklerini söyledi.

Türkiye?nin Salih Müslim?e  Suriye?nin toprak bütünlüğü konusundaki hassasiyeti dile getirilirken, Özerklik girişiminden vazgeçilmesini böyle bir duruma asla müsaade edilmeyeceği gibi sert karşılık vereceği ifade edildi. Türkiye?min Müslüm?e ayrıca ilettiği uyarılar ise,

1) Esed rejimiyle işbirliği yapmayın: Türkiye, PYD liderine böyle bir durumda Kürtler ile Araplar arasında çıkacak gerginliğe dikkat çekti. Ayrıca PYD?nin Suriye muhalefeti içinde şüphe bırakmayacak şekilde yer alması da istendi.

2) Emrivaki yapmayın: Türkiye, PYD liderine ?emrivaki şekilde, diğer unsurlarla istişare etmeden bir mezhep ya da etnik temelli bir de-facto yapı kurmamaları? konusunda uyarılarda bulundu. Türkiye buradaki temel kaygısının Kürtlerin ya da herhangi bir grubun statü elde etmesi değil, böyle bir yapı kurulursa bütün gruplar aynı şeyi yapmaya kalkar ve savaşın önüne geçilemez olmasında olduğunu anlattı.

3) Sınır güvenliğine dikkat: Türkiye net bir şekilde ?Türkiye?nin güvenliğine zarar verecek şekilde, sınır güvenliğine zarar verecek şekilde faaliyet içinde olmamaları. Bunu kim yaparsa yapsın-sadece PYD değil Türkiye ona karşı tedbir alır, durum değişmez? mesajını verdi.

Türkiye bu uyarılar ile kısaca, Suriye?de ?Beşşar Esed ve El Nusra dışındaki tüm gruplarla oturur konuşuruz? mesajı da verilmiş oldu. Türkiye PYD ile görüşerek aynı zamanda ?Türkiye?yi ilgilendiren bir konuda hiçbir kartı başkasına bırakmayız? demiş oldu. Öte yandan PYD ile yakın ilişkiye girerek PYD?nin Türkiye?ye karşı kullanılmasına set çekme düşüncesi de var. Edinilen bilgiye göre bu görüşmeler önümüzdeki günlerde de devam edecek.

Bu arada iki yılı aşkın süredir Esad yönetimine karşı direnen Muhalifler (ÖSO) na bağlı grupların güç kaybetmeye başlaması, Şii devlet kurma çalışmaları içinde olan Esad?ın daha güçlü hale gelmesi karşısında. Esat?ın pişmanlık bakanlığına sığınması af dileyerek törenle Esad?ın  saflarına geçmeye başlaması diğer yandan Kürt Ulusal Konseyi ve PYD?nin Türkiye sıfır noktasında kontrolü ele geçirmesi.

Açıkçası bütün bu gelişmelerin çelişkiler içerisinde ard arda gelmesi, Çözüm süreci adı altında Uykudan uyanan ve iştahı kabaran PKK, BDP ve KCK nın adeta güney doğuda hâkimiyeti eline alması nokta kontrolü, polis gücü son olarak ta kaymakam atamaları. Sınırın diğer tarafında Suriye? de PKK? nın kolu PYD? nin kontrolü ele geçirmesi. Bir tesadüf mü? Yoksa bir birini tamamlayan halkalar mı?

İbrahim Halil SİPAHİ

29.07.2013/adanapost.com