Pamukta yeni strateji gerekli
Merkez Bankamızın (TCMB) yeni politikasında "üretmek" temel esas. Dünyada merkez bankalarının faiz artırma yoluna gitmelerine karşılık TCMB'miz faiz indirerek ekonomide genişleme yolunda kapıları ardına kadar araladı ve katma değerli, reel büyümenin önünü açtı.
Bundan sonra görev artık maliye politikalarında ve özel sektörümüzde.
Enflasyonun düşürülmesi, döviz kurunun aşağı baskılanması ve fiyat istikrarının sürdürülebilir hale gelmesi için üretmek, hatta üretmek yetmiyor, kaliteli üretmek lüzumu ortaya çıkıyor. Katma değeri yüksek üretimin yanında ithalatı en asgari seviyeye indirmek için de ithal ikame yani yerli üretimin çok yakın zamanda en az yüzde 80 – 90’lar seviyesine yükseltilmesi gerekiyor.
İşte hammadde noktasında en fazla sorun yaşayan sektörlerimizden en önemlisi tekstil. Türkiye’nin başat sektörlerinden tekstil maalesef pamuk bulmada zorlanıyor. 800 bin ton pamuk üretimi yapan Türkiye 2 milyon ton tüketime karşı açığa düşüyor ve ithalat vergilerinin yüksekliğine rağmen ürettiğinden fazla pamuk ithal etmek zorunda kalıyor.
***
Adana’nın, Adıyaman’ın ve bölgedeki diğer illerimizin ‘niçin pamuk ekmeği azalttığını” analiz ederken sektöre kısa vadeli bir çıkış yolu göstermek zorunluluğu doğuyor. Zirâ tekstil sektörünün katma değeri oldukça fazla. Şöyle ki, 1 dolara mal ettiğiniz ürününüzü 20 dolara ihraç edebiliyorsunuz.
Zirâ katma değerde elde edilen tabloyu Anadolu’da bizzat yerinde gördük. Meselâ Malatya, Şanlıurfa, Mardin, Hakkari gibi vilayetlerimizde faaliyet gösteren birçok tekstil fabrikamız dünya markalarına ürünler hazırlıyor. İşe başka yönden bakacak olursak; dünyanın birçok yerinde Türk ürünleri kullanılıyor.
TCMB’nin hassasiyetle üzerinde durduğu, hükümetin aynı doğrultuda politikalar ürettiği ve özel sektörümüzün kalitesiyle dünyanın dikkatini çektiği bu süreçte, ithal ikamede yeni bir anlayışın sağlanmasının zamanının geldiği anlaşılıyor.
***
Hazır giyim ve konfeksiyoncularımızın hammadde kıtlığı sebebiyle üretimde sıkıntılar çektiğini kimse inkâr edemez. Yeni sanayi envanteri çerçevesinde diğer sektörlerle birlikte özellikle pamuk başta tekstil hammaddesi bulmada sağlam ve sürdürülebilir adımlar atılırsa sektör dünya pazarlarında etkinliğini daha artırır düşüncesindeyim.
Orta ve uzun vadede olsa da hükümetin desteğiyle endüstriyel kaliteli pamuk ekimine bugünden geçebilir. Belli bir program dahilinde yıllık 800 bin tonluk pamuk üretimi en azından 2,5 milyon tona çıkarılmalı, ithalat azaltmalı ve yerli ürüne dönülmeli. Gerektiğinde ithalat seçeneği yedekte tutulmalı.
25,5 milyon ton pamuğun üretildiği ve 25 milyon ton pamuğun tüketildiği dünyada 6 milyon tonla üretim liderliği yapan Hindistan’ın arkasından 7’nci sırada yer alan Türkiye pamuk üretiminde ilk 5’e girmeli diyorum.
Tabii sektörün rahatlatılması adına kısa vadede yapılması gerekenler var.
Anlatalım… Hazır giyimci hammadde ithalatında ek vergilerin kaldırılmasını istiyor. Belki ithal ikameye ters bir karar olacak ama, ıslah edilmiş ve kaliteli hale getirilmiş Türk pamuğu devreye girene kadar acil önlemlerin gerekliliği ortada. Sektör ihracatını artırmak için adeta parçalanıyor.
***
Tekstil ihracatı yıllık 19 milyar dolar… Bu yılki hedef 20 milyar doların üzerinde. Ayrıntı vereyim sadece iç giyim ihracatı 1 milyar dolara dayanmış. Demek ki sektörün önü açılmış olsa, ülke birkaç yıl içinde kolu ağrımadan 30 milyar doları cebine koyacak. Bir başka ifadeyle sadece tekstil sektörü döviz girdisi açısından turizmle yarışacak.
Cari dengede fazla verme yolunda elbette ithalata baskı gerekli ve hatta üreticinin korunması lazım. Hükümet bu yüzden iplikte yüzde 5-8, kumaşta yüzde 20’lik bir ek vergi ödüyor. Ancak pandemi etkisinin halen devam ettiği süreçte özel sektöre nefes aldırmanın yolları da aranmalı. Hammadde ithalatı vergi ile değil, yerli üretimle küçültülmeli ve dünya Türk ürünlerini her yerde bulabilmeli.
Bugün pamuğun uluslararası fiyatı kilogram olarak 2,5 dolar, ipliğin 4,5 dolar, normal kumaşın 6 dolar, hazır giyim kumaşının 16,6 dolar olduğu yerde yerli pamuğun neler yapabileceğini bir düşünelim. En azından 2,5 milyar dolarlık pamuk ithalatından kurtuluruz.
Dolayısıyla dünya şartlarında fiyat ve mal bulmada tedarik sıkıntısı yaşanan pamukta Türkiye’nin yeni bir strateji oluşturması cari dengemize, dış ticaret açığımıza ve özel sektörümüze önemli katkılar sağlayacak.
analizgazetesi.com.tr/yazının devamı..
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.